1.
Định nghĩa về "1 ngày vui" của tôi trong thời gian này là được xem 1 bộ phim hay. Tối nay, sau khi xem #SốngTrongSợHãi (STSH) , tôi thấy niềm mừng vui đang lan tỏa bên trong mình.
2.
Tôi vẫn chưa dám nói đây là 1 bộ phim hay nhưng trong 5 phim Việt tôi xem trong 15 ngày gần nhất, #STSH là phim làm nảy nở ước muốn xem thêm lần nữa mạnh nhất.
3.
Đạo diễn #BùiThạcChuyên có cho biết trong buổi giao lưu #TừDướiLên (TDL) là tựa đề ban đầu. Song vì lý do kiểm duyệt mà phim có tựa STSH. Với tôi cả hai đều hay. TDL là tóm lược về kỹ thuật gỡ bom mìn của nhân vật chính. Đó cũng là đúc kết sau 1 biến chuyển tâm thức đầu phim và cuối phim. TDL có vị trí ở vào phần cuối hay là kết quả của mạch truyện trung tâm. Còn STSH có tính chất tiến trình, bao hàm toàn bộ mạch truyện. Để định vị thì tôi thấy "sợ hãi" ở khắp nơi, thay đổi dáng hình nhiều lần và đưa tới sự thành toàn ở cao trào.
4.
Trái tim tác phẩm thuộc về #Tải. Ngay từ đầu, tôi đã thấy nỗi sợ của anh. Anh sợ cải tạo, sợ trả nợ máu nhân dân, sợ cảnh 2 vợ, anh sợ Cách mạng, sợ Chính quyền, sợ luật pháp. Anh sợ con người và luôn trong tình trạng trốn chạy. Rồi nỗi sợ của anh di chuyển vào trong. Anh sợ sống, sợ đói, sợ chết. Anh sợ chính mình. Dần dần anh không còn sợ con người. Trái lại, chính họ lại cho anh nguồn động lực để vượt thắng mọi nỗi sợ, biến cải chính cả mảnh đất vẫn đang âm ỉ trong cơn đau hậu chiến chưa biết khi nào là lần đau cuối cùng. Sống bấy giờ không còn là sống trong, là nhốt mình, là chịu trận mà đã là sống cùng, sống xuyên, là thích nghi, là cải đổi, là an bằng.
5.
Tôi không biết nguyên ảnh của bộ phim là 1 cựu quân nhân của Quốc gia, của Quân lực Việt Nam Cộng hòa sẽ được 2 bên thua cuộc và bên thắng cuộc đón nhận ra sao? Nhưng tôi sẽ chỉ lắng nghe chú tâm những nhận xét, bình luận, cảm nhận ở đúng khía cạnh chuyên môn của 1 tác phẩm điện ảnh. Đây là 1 câu chuyện kể bằng hoạt ảnh. Và nguyên ảnh anh hùng là 1 tướng nam, tánh nam. Phim diễn đạt sự trưởng thành hay là chuyển hóa của 1 trạng thái tâm mà cụ thể ở đây là nỗi sợ. Vẻ đẹp từ phim là ý chí sinh tồn, sống còn của 1 cá thể trong những điều kiện không thể cam go và nguy nan hơn nữa.
6.
Phần giao lưu tôi định hỏi về cái kết. Với tôi, đó là 1 cái kết hay và giàu ngôn ngữ điện ảnh. Mảnh đất nơi người bạn chí thân (nguyên ảnh "người thầy" hay cũng có thể là "đồng minh" ) của Tải đã nằm xuống trở thành không gian tâm điểm cho Tải mài dũa năng lực gỡ mìn. Anh đặt 1 bàn thờ thiên tại đây để tưởng nhớ bạn. Nơi chết thành chốn thiêng. Và sau đó hóa thành vườn rau xanh tốt. Sự sống đã tuôn dậy ở chính điểm tưởng chừng như là tận cùng tang tóc. Em bé hôm nay tự do sải bước ở nơi em ngày xưa bị ngăn cấm kéo rào kẽm gai. Ý tưởng từ đâu và mất bao lâu để có hình ảnh ẩn ngôn này? Từ nguồn cấp tài liệu trực tiếp? Hay là sáng tạo từ đạo diễn và đồng biên kịch #NguyễnThịMinhNgọc? Tôi định hỏi nhưng rồi chìm trong yên lặng. Tôi muốn lắng trầm nhiều hơn để dưỡng nuôi cảm xúc với STSH.
7.
Bộ phim sở hữu 1 cốt truyện quá giàu có. Và tôi không mấy ngạc nhiên khi biết khởi điểm của phim là 1 dự án tài liệu. Xem phim thấy thương cảm Ninh Thuận, thương những con người Cộng Sản chân chính, thương đất nước đã phải oằn mình trong cuộc chiến ý thức hệ mà sự phân chia Nam Bắc vẫn còn dai dẳng ẩn tàng cho đến tận hôm nay. Thương cho nước non Đại Việt đã không biết bao lần là chiến trường cho mộng bành trướng, đồng hóa và chạy đua vũ trang của ngoại bang.
Để rồi sau tất cả can qua ấy, những bàn tay vô úy bằng cách thức kỳ diệu nào đó vẫn có thể truyền hơi ấm cho nhau. Và từ đó, những chồi non hé nụ, vươn lên, chan hòa.
#Nhiên
14.12.2018
