27.7.18

Nghĩ về thực phẩm | Kfc#1

Kfc, Lê Bình Giang, Đạm Nhiên

Đúng và đầy đủ hơn là nghĩ về sự tiêu thụ thực phẩm. Nghĩ về cách phụ huynh lựa chọn thức ăn, đồ uống cho con em và cho chính mình.

Kfc bắt đầu bằng cảnh một thanh niên bày tỏ tình yêu say đắm đối với nước ngọt có ga. Lạc thú của cậu là pha trộn hai nhãn hiệu trong một lần uống. Đó là hành động của tuổi thơ nối dài sang đến giai đoạn trưởng thành. Hẳn nhiên, đi đôi một cặp với thức uống là gà rán. Không có bóng dáng của bữa ăn gia đình. Ông bố phó mặc đường ăn uống của đứa con cho chuỗi cửa hàng thực phẩm chế biến nhanh gọn.

Khuôn mặt to tròn, nục nặc. Da thịt bì bõm, úc núc. Tạo hình ngay những phút đầu tiên của nhân vật không thể không khiến tôi liên tưởng đến sự bành trướng của chuỗi cung ứng thực phẩm tiện lợi, một thực tế không chỉ ở đất nước này. Sự dư thừa của những thớ thịt báo hiệu cho những khủng hoảng trầm trọng trong nhân cách và hành vi mà những thước phim của Kfc sẽ trình hiện trong hơn 1 giờ đồng hồ sắp tới.

Đây là một tác phẩm hoàn toàn hư cấu. Sự khẳng định đến ngay trong những dòng chữ giới thiệu đầu tiên. Phim không lấy nguồn từ bất kỳ một hiện thực nào. Bộ phim rõ ràng cũng chẳng là một sự đả phá vào một tập đoàn kinh tế, một doanh nghiệp hay một nhóm lợi ích nào đó. Lon nước hay dĩa gà chỉ là những vật dẫn để đạo diễn kể một cậu chuyện khác mà nội dung nổi bật là sự báo thù. Tuy vậy, việc mở và kết của Kfc đều là hoạt cảnh xoay quanh chiếc bàn ăn đã gợi lên trong tôi một thoáng suy nghĩ về sự lựa chọn ăn uống của chính mình.

Tôi tránh xa nước ngọt hay bất kỳ một chế phẩm tương tự nào. Đã từ lâu. Tôi không buồn nhắc đến năm tháng. Một cửa hàng ăn nhanh, tôi chưa từng đặt chân. Tôi đã chọn đứng ngoài dây chuyền của sản xuất hàng loạt với thuộc tính nhanh-tiện lợi. Tôi không biết mình có phải là một thân phận lạc loài ở thành phố này hay không? Nhưng tôi có thể ghi xuống ít nhất tên của 50 người có chung một đường hướng tương tự. Con số có thể lớn hơn hay cũng có thể nhỏ đi. Tôi không tham gia một hội nhóm nào. Lý do tôi có thể viết ra con số là vì những tâm sự bạn bè hay một lần chung xe nào đó. Tất cả chỉ là sự lựa chọn. Tôi chọn thế này. Bạn chọn thế kia. Và tôi không dám, không mong đặt mình vào vị thế phân định sai đúng. Tất cả chỉ là chọn lựa.

Tôi cũng không biết có phải là ở phương Tây người ta gọi nước ngọt có ga, các thực phẩm ăn nhanh là “rác” hay không? Tôi cũng chẳng biết sự lạm dụng đường, các chất điều vị, kiểu nấu ăn nhấn mạnh vào việc kích thích đầu lưỡi hay các loại thực phẩm đột biến gen có phải là nguyên nhân dẫn đến chứng loạn thần hay không? Thỉnh thoảng một đoạn phim, một bài báo minh chứng cuồng nhiệt nào đó hẳn đã lướt qua thị giác. Nhưng tôi cũng quên lãng cả rồi. Tôi không có tố chất phù hợp cho việc gióng chuông hay gào thét. Đơn giản chỉ là tôi đã chọn. Mọi sự đã không còn là một ước nghĩ. Ngựa đã đi quen và chân bước đã thành đường.

Khi kết thúc phim, trong tôi không hề thấy đói, hay một sự thúc bách nào đó phải đi đến một địa điểm ăn uống nhanh-tiện lợi hay tìm kiếm một lon nước ngọt. Tôi chỉ nghĩ về những bậc phụ huynh, về sự lựa chọn của họ, có thể kỹ càng, có thể thờ ơ. Tôi nghĩ về cách họ tạo nên một bữa ăn gia đình, có thể đầm ấm hoặc có thể chẳng bao giờ có. Dù thế nào đi nữa, chắc chắn những lựa chọn sẽ để lại một ấn dấu... nơi người con.

Hãy xem thế hệ tiếp theo sẽ làm gì với ấn dấu đã lưu vết trong trí nhớ, trong thân thể và tâm trí!