Promising Young Woman thuộc thể chính (bi) kịch. Có tính giật gân và lấy đề tài tội phạm học đường (hiếp dâm tập thể) nên phim cũng đồng thời là phim trinh thám và tội phạm. Nếu cần gọi một danh từ ngắn gọn, nhanh, tiện thì có lẽ sẽ là “phim báo thù”.
Mối thù không thuộc nhân vật trung tâm (“Cassandra”) mà là người bạn thân “Nina”. Hành trình báo thù thay bạn là hành trình đòi lại công lý. Một vụ án oan có phần góp tay của những đồng phạm trực tiếp, gián tiếp (bạn học), hiệu trưởng và luật sư.
Thủ đoạn trả thù chia ra các cấp độ và cách thức khác nhau nhưng tựu chung chỉ một mục đích: Nạn nhân muốn những kẻ thủ ác trải qua những chấn thương thân xác và chủ yếu là tâm lý mà mình từng trải.
Emerald Fennell (sinh năm 1985) là nữ đạo diễn và đồng thời là biên kịch của tác phẩm này. Cô xây dựng 4 sự kiện tương ứng với 4 vai phản diện trong hành trình đòi công bằng ở hồi 2, hồi 3 của phim.
4 = 3 + 1.
1 (IV) dành cho cao trào hồi 3.
3 (I, II, III) còn lại dành cho các biến cố tăng dần trọng lượng kịch tích ở hồi 2.
Xung đột kịch trong phép bội tam của Fennell ở hồi 2 có thể đã được thiết lập như sau:
- 3 vụ (I, II, III) báo thù đến lần III thì khựng lại.
- Lần III cũng đồng thời là khởi đầu cho phép bội tam khác với 3 sự kiện chính khác mang tính đảo chiều.
- Trước lần III cũng là phân cảnh thể hiện khá rõ tính chất không thể quay đầu của nhân vật chính. Đây cũng là đoạn thể hiện trình độ am hiểu lời ngầm (ngôn ngữ điện ảnh) của đạo diễn. Mỗi một phim với tôi chỉ có 3 lần (cơ hội) để tạo được dưỡng chất hay là tiếng nói điện ảnh trong lòng người xem. 3 lần đó có thể tương ứng với từng hồi. Với tôi, bộ phim này chưa đủ và chưa đạt độ sâu ở những khoảnh khắc vô ngôn đặc trưng đó.
Tôi hình dung 2 chiều đi lên và đi xuống ở hồi 2. Căng thẳng đi lên và giải tỏa đi xuống. Vụ III cũng là khởi đầu cho sự đảo chiều. Con người dần trở nên mất kiểm soát, người chuyển dần sang quỷ hay là sự điên loạn. Đến vụ III thì dần trở lại với tính người. 3 sự kiện phục thiện (có lẽ dùng từ trì hoãn thì đúng hơn) hay có thể hiểu là xếp lại quá khứ, trở về với đời sống xã hội bình thường cũng ứng với 3 nhân vật. Đặc biệt có nhân vật giữ vai người tình của nhân vật trung tâm. Anh này không phải chỉ là 1 lần gặp hay 1 sự kiện mà là một chuỗi sự kiện. Anh này cũng vừa là vai đồng minh (trợ thủ). Thực chất đây là vai biến hóa. Mỗi một hồi anh đổi một vai mới. Tuy nhiên, trình độ diễn xuất ở vai này theo tôi chưa đủ độ chín. Cũng có thể là ánh sáng (chất xám) đã đổ dồn hết vào vai trung tâm.
Cốt truyện đã lựa chọn tuyến phản diện mà bánh lái không do một tay cầm nào nắm giữ xuyên suốt. Các vai địch thủ chia đều thời lượng và một địch thủ đáng gồm nữa chính là nhân vật trung tâm. Đây là kịch bản khai thác nhân vật đội lốt. Có thể hiểu giản dị là “quỷ trong lốt người”. Ngoài các trận chiến với các vai phản diện khác thì nhân vật trung tâm còn một trận chiến với chính mình. Cơ sở để tôi đưa ra nhận định này đó là dựa trên phân tích hồi 1.
Trong giai đoạn thiết lập, cụ thể là thiết lập điểm nút, trong khi cốt truyện đã dự báo rõ ràng (rất sớm, ngay từ phút đầu) cho hành trình trả thù thì đồng thời động năng khiến nhân vật đứng trước “ngã ba đường”, đứng trước một lựa chọn còn có tình yêu, một mối tình như bao người con gái ở độ xuân thì khác. Vai người tình ở hồi 1 giữ thêm vai “người đưa tin (sứ giả)”. Nhân vật trung tâm được thúc giục “lên đường” (hay là “rời nhà”) liên tiếp qua các sự kiện được thiết lập trong không gian làm việc và không gian đời tư (gia đình). Bước vào hành trình trả thù hay bước vào hình trình yêu đương chân thật. Đây là câu hỏi, vấn đề hay là đường dây tâm lý giằng co sẽ được phát triển tiếp tục trong hồi thứ hai.
Kịch bản Promising Young Woman như vậy quả thật đã rất dày công. Một kịch bản dày công. Tôi chỉ có thể nói vậy với phim này.
#Nhiên
21.4.2021
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét