Chẳng rõ vào ngày tháng nào. Chỉ biết đó là một ngày đầu thập niên 1990. Chưa chắc có phải là phim Phạm Công Cúc Hoa hay không. Nhưng khuôn mặt anh Lý Hùng là sự xác quyết. Còn không gian thì không thể nào sai khác. Rạp Quốc Thái quận 11.
Lùi xa hơn chút nữa là cảm giác chen chân, ngóng cổ khi xem một đoàn hát nào đó từ phương Nam lưu diễn ở vùng quê xứ Quảng. Nhưng ấn tượng đó mờ nhạt hơn, hư ảo hơn. Chúng không rõ nét và đậm sắc như lần bước vào rạp Quốc Thái. Phải đến gần 30 năm sau tôi mới bắt đầu lần mò trở lại và đến đi thường xuyên với không gian của một rạp chiếu bóng. Có thể nói đời sống thưởng thức văn nghệ của một thanh niên như vậy là rất nghèo nàn. Vốn liếng chẳng có là bao ngoài chút ít ký ức sót lại của 1 đêm tạm gọi là “đêm trăng sao”. Thật khó có thể giải thích là vì sao không thể quên được độ ấy. Một nỗi niềm chi đó ngút ngàn say mê, thổn thức trào vỡ mà chẳng biết bao giờ có thể lấy lại được lần nữa.
Vậy mà, khó tin thay, những xúc cảm đó, thuở xưa xa, trong thời này khắc này dường như lại đang len lỏi, đang lan tràn. Trong đêm nay, đêm 7.7.2019, đêm công diễn của Cải lương – Trăm năm nguồn cội.
Lý trí, suy xét, kinh nghiệm và cả những mặc định chủ quan vốn dĩ đã chất chồng theo năm tháng. Tôi còn dặn lòng phải tỉnh táo để không bị tâm lý tập thể xung quanh ảnh hưởng. Thế mà bao nhiêu chuẩn bị và tính toán bị xô bạt hết. Có mấy lần khẽ xúc động! Thật không thể tin được là bản thân mình đang xúc động! Tôi không nghĩ là trên sân khấu đang có những màn ca diễn quá hay, quá đỉnh cao, quá quyến rũ nhưng lạ lùng là con tim đang khe khẽ lung lay. Sự chạm là có thật!
Em bé ngày xưa có thể hồn nhiên thơ ngây khi lần đầu bước vào một chốn lạ. Sự kỳ ảo từ màn hình có thể dễ dàng mê hoặc một đứa con nít quê mùa. Còn giờ đây, không phải là phim dựng, không phải điện ảnh mà là sân khấu, là trình diễn trực tiếp, là âm thanh sống, tất cả đã xuyên phá mọi thành quách của lý trí dò xét, của tâm lý phòng thủ và cả những mặc cảm trĩu nặng để thực chạm vào trái tim.
Đây là một chương trình nghệ thuật có chủ đề, rất nhiều thông tin đã được loan báo. Chương trình đã đọc, thành phần tham dự đã biết. Vậy mà vẫn có những dư ba không thể nào lường. Tôi đoán định sẽ rất khó có cơ hội sống thỏa trong một thời tiết như thế này ở đâu khác, trong bất kỳ hình thái nghệ thuật nào khác. Có chăng, nếu muốn so sánh, có lẽ chỉ có thể là một trận cầu bóng đá mới đưa tới những trải qua này. Tính hấp dẫn của bóng đá là sự bất ngờ, không lập lại. Không trận nào giống trận nào. Và hơn hết là bầu không khí từ khán đài, chúng im ắng đó mà cũng có thể trái phá bất kỳ lúc nào. Bóng đá sở dĩ hấp dẫn là vậy. Và tôi vô cùng kinh ngạc khi mà đêm 7.7 đã tạo ra được một diễn tiến tương tự, thậm chí có phần vượt hơn.
Thuần Việt, say mê, khó lường, một bầu không khí có một không có hai! Tính bất ngờ, sự đường đột trong diễn biến vẫn hiện diện. Thể hiện rõ nhất qua phần vọng cổ của anh Vũ Linh. Gọi là anh nhưng tôi biết bên ngoài có thể là hàng cha chú. Nhưng trong nghệ thuật thì không có già / trẻ, tôi vẫn muốn gọi là anh. Đã biết tên của khách mời đặc biệt nhưng sự thể hiện của anh vẫn tạo ra cảm giác bùng nổ. Từ tiếng hát và nhất là từ những tràng vỗ tay của khán giả. Diễn tiến này tôi sẽ viết ở một bài khác.
Thuần Việt, say mê, khó lường, một bầu không khí có một không có hai! Tính bất ngờ, sự đường đột trong diễn biến vẫn hiện diện. Thể hiện rõ nhất qua phần vọng cổ của anh Vũ Linh. Gọi là anh nhưng tôi biết bên ngoài có thể là hàng cha chú. Nhưng trong nghệ thuật thì không có già / trẻ, tôi vẫn muốn gọi là anh. Đã biết tên của khách mời đặc biệt nhưng sự thể hiện của anh vẫn tạo ra cảm giác bùng nổ. Từ tiếng hát và nhất là từ những tràng vỗ tay của khán giả. Diễn tiến này tôi sẽ viết ở một bài khác.
Giờ tôi trở lại với sự sôi động từ khán giả. Ngồi ở cánh hữu rất gần với sân khấu nhưng nhiệt năng mà tôi thấu tận không phải ở trên mà phần lớn là ở tả ngạn và trung tâm rạp tràn tới. Nhìn vào quang cảnh những ghế ngồi được phủ kín, tôi đoán có tầm trên 800 người có mặt. Và tiếng vỗ tay, tiếng cổ vũ thì liên hồi. Hết tiết mục này đến tiết mục khác. Có những khắc mình biết sẽ vỗ tay như một lệ thường. Nhưng có khắc tiếng vỗ tay rào rào, tuôn dậy bất chấp.
Tưởng như khán giả đã chờ đợi những trải qua như thế này từ rất lâu… từ rất lâu rồi. Và nay mới thực được vui sướng, mới thực được thỏa nguyện! Hào hứng, nô nức, xúc động và kỳ diệu! Như đang ngồi trong vòng vây của một lễ hội thật sự mà phần lễ thì ít, phần hội chiếm phần nhiều hơn.
Tưởng như khán giả đã chờ đợi những trải qua như thế này từ rất lâu… từ rất lâu rồi. Và nay mới thực được vui sướng, mới thực được thỏa nguyện! Hào hứng, nô nức, xúc động và kỳ diệu! Như đang ngồi trong vòng vây của một lễ hội thật sự mà phần lễ thì ít, phần hội chiếm phần nhiều hơn.
“Đêm trăng sao” của tôi đã trở lại thật rồi, sáng hơn, chạm hơn rất rất nhiều!
#Nhiên
7.7.2019