Cả một tuần lễ mưa gió. Chiều tối nay cũng chẳng phải ngoại lệ. Tôi đến rạp gần sát giờ. Cũng chẳng đăng ký từ trước. Thật may là vẫn còn chỗ trống! Tôi ngồi ở ghế 6 hàng G.
Không phải là một #LittleMonster. Chưa thuộc một bài nhạc nào #MotherMonster. Ký ức chưa từng dành chỗ cho #PokerFace và #BadRomance. Nguyên do tìm tới của tôi là vì mỗi một cái tên. #AStarIsBorn (#ASIB). Tôi muốn trả lời câu hỏi căn bản. Yêu hay không yêu. Và để trả lời thì phải cần nhìn ngắm ASIB ở khía cạnh nguyên bản. Vẻ đẹp của cấu trúc kịch bản, vẻ đẹp của sự dàn dựng và vẻ đẹp của diễn xuất. Cũng cần phải nói thêm, xem một phim cũng là một tương tác mang tính cộng đồng, là cái cớ để con người có thể đến được với nhau, tìm tới nhau. Sinh khí của một đám đông chắc chắn sẽ làm phát lộ hào quang (nếu có) của một tác phẩm điện ảnh. Chưa bao giờ những suy nghĩ của tôi về sinh khí điện ảnh lại kiên cố đến như vậy. Trong những ngày này. Chưa bao giờ tôi thích thú với chuyện hòa tan trong hàng trăm người ở một buổi chiếu. Như những ngày này. Và 5.10 cũng là ngày chính thức ra mắt tại Việt Nam của ASIB (mặc dù cũng đã có vài suất chiếu sớm trước đó).
Với bấy nhiêu liệt kê vừa kể, thiết tưởng không thể không kinh qua một trải nghiệm đặc biệt như thế.
Thông tin lưng vốn của tôi trước buổi chiếu không có nhiều, ngoài 2 dữ kiện. Thứ nhất, đây là phim làm lại. Nghe đâu đã có 3 bản phim trước đó. Thứ hai, phim nhận được nhiều lời khen chuyên môn. Điểm trên IMDb của phim lên đến 8.5/10. Nghĩa là rất cao.
Trước tiên, tôi đã có một thắc mắc “Có gì thu hút trong câu chuyện khiến cho người ta đã khai thác đến 4 lần?”. Sau khi xem, tôi nghĩ rằng có lẽ tính chất song phương nghịch đảo của diễn biến là câu trả lời. ASIB thuộc thể loại chính kịch, lãng mạn, đi theo một cốt truyện kinh điển là chàng và nàng. Sự tương phản giàu-nghèo, địa vị trong lần đầu gặp gỡ nhưng sự đồng điệu trong tâm hồn (đam mê âm nhạc) đã đưa tới tình yêu. Và đời cả hai thay đổi. Điểm đặc biệt là nàng từ thấp lên cao. Còn chàng thì từ đỉnh đi xuống đáy.
Đó là cấu trúc tự sự. Còn ở khía cạnh dàn dựng, âm nhạc, hay tính nhạc trong tác phẩm này vô cùng sâu đậm. Tôi không biết những tiếng vỗ tay của các Little Monsters xuyên suốt đêm chiếu là vì tình yêu sẵn có dành cho Mẹ Quái hay là vì sự rung cảm về khía cạnh âm thanh trong bộ phim này. Và theo tìm hiểu của tôi thì rất nhiều Little Monsters đã tìm đến bộ phim này đơn thuần là vì mong ước được nghe, được rung cảm theo những bản nhạc cùng thần tượng. Với riêng cá nhân tôi, phần đan cài âm nhạc trong ASIB không chỉ dừng lại ở bình diện tạo nền, tạo khung, thổi gió, tác thành phong vị cho tác phẩm. Âm nhạc đã vượt xa hơn thế. Phần lời của các ca khúc gắn bó mật thiết với vòng cung cảm xúc của chàng và nàng. Chúng án giữ ở những khúc cua quan trọng trong cấu trúc tác phẩm và sự phát triển tâm lý nhân vật. Đầu phim, kết phim, điểm châm ngòi, điểm không thể quay đầu, cao trào, cú lật. Ở những thời khắc quyết định trong tác phẩm, âm nhạc đều tràn chứa khung hình. Không chỉ là một trích đoạn hay điểm xuyến mà là toàn bộ thời lượng của một ca khúc đã được ngân vang. Nhạc không chỉ trình hiện trên sân khấu mà còn chen vào thoại lẫn giao đãi thường nhật giữa các nhân vật.
Những ghi nhận này khiến tôi không khỏi đặt ra một nghi vấn. ASIB có phải là một phim âm nhạc? Là musical film (nhạc kịch) hay là một phim giàu tính nhạc (music movie)? Thế là tôi đã phải đi tìm đọc và ôn lại định nghĩa cơ bản về nhạc kịch. Và sau mấy đợt dò xét, tôi tin rằng ASIB không phải, nhưng đã rất gần chạm tới hình thức nhạc kịch. Chỉ cần có thêm chất vũ (múa) vào nữa thôi thì người ta sẽ phải thêm vào hậu tố “al” trong phần gọi tên thể loại phim này. ASIB là music nhưng đã ở rất gần musical.
Sự giàu có tính nhạc vừa có thể là lợi thế mà vừa có thể là bất lợi. Lợi thế là thu hút con tim say mê những tang tình. Bất lợi là ngáng trở những ai muốn được thưởng thức các giá trị cốt lõi. Tức muốn nhìn ngắm vẻ đẹp nằm ở những nét căn bản trong diễn xuất (thoại, biểu cảm cơ mặt và hình thể). Trong nét diễn của ASIB, vì thời lượng đã dành khá nhiều cho các bài hát thế nên chắc chắn sự thể hiện của chàng và nàng (tôi vẫn chưa xác định đâu là nhân vật trung tâm trong ASIB, bước xác định này sẽ được dành riêng ở một bài nhật ký khác) sẽ bị rút ngắn lại về mặt thời gian hoặc phải san sẻ bởi sự thống trị của “nhân vật thứ ba”. Đó là âm nhạc.
Tôi vừa xét đến yếu tố thể loại tức qua đó phần nào nhận định về sự dàn dựng trong phim này. Điểm đặc biệt mà ai cũng biết đó là chàng vừa là nam chính trên phim. Còn ngoài đời, chàng cũng là đạo diễn. Và đây là tác phẩm đầu tay. Thừa hưởng một câu chuyện gốc có phẩm chất, với những gì trông thấy, tôi nghĩ rằng chàng đã có một tác phẩm cải biên tốt. Tôi chưa đi sâu vào năng lực chỉ đạo (vì tôi cũng đâu có vốn liếng để mà đi sâu). Tôi chưa dám nói đây là phim hay, phim xuất sắc. Tôi chỉ có thể khẳng định phim này chắc chắn không phải là một phim dở. Tuy nhiên, theo linh cảm của tôi, ASIB sẽ khó bề thọ lâu tại thị trường Việt Nam. Chỉ là linh cảm cho nên tôi không có căn cứ.
Giờ tôi chuyển sang vẻ đẹp của diễn xuất. Cả chàng và nàng đều có nét diễn thâu vào bên trong nhiều hơn. Không có sự thái quá! Nhưng tôi tự hỏi, “Sự thu vén này là vì không thể biểu lộ gì hơn nữa (bên trong rỗng không)? Hay thu vén vì bên trong vẫn còn hàm chứa bao nhiêu dư lượng?”. Đặt ra 2 câu hỏi đó khiến tôi nhìn nhận lại những ấn tượng của các giác quan. Và tôi có thể kết luận là mình bị thuyết phục bởi chàng nhiều hơn. Đọng lại trong tôi là sâu thẳm trong đôi mắt và tâm hồn chàng. Nhìn vào đó tôi thấy nhiều. Tôi thấy nhiều ở chàng hơn là nàng. Dẫu vậy, tôi vẫn ưa thích cách xuất hiện của nàng. Không còn phấn son trá hình. Không còn thời trang biến hóa. Tất cả đều mộc mạc, giản dị. Và giàu có, tiếng tăm, tiền bạc vẫn không làm nàng biến chất. Xem một bộ phim người ta thấy tin vào sự chân quê và một tình yêu thủy chung, chân thành.
Tôi sẽ không dừng lại với những cảm nhận còn khá đơn sơ này. Tôi rất hài lòng với buổi xem chung cùng các Little Monsters. Và chắc chắn cần phải xem ASIB thêm ít nhất một lần nữa.
#Nhiên